تحلیل شاخص ایمنی بیمارستان (HSI) در رویارویی با بحران: یک مطالعه موردی

مقدمه: بیمارستان‌ها به دلیل نقش بسیار مهمی که در جهت تأمین، حفظ و ارتقای سلامت ایفا می‌کنند از اهمیت بسیاری برخوردارند. حفظ قابلیت و عملکرد بیمارستان در زمان بحران از این جهت حائز اهمیت است که بتواند ضمن انجام وظایف جاری، توان پاسخگویی به حجم زیاد بیماران و مجروحین را داشته باشد. شاخص ایمنی بیمارستان یکی از شاخص‌هایی است که به کمک آن می‌توان میزان کارایی بیمارستان را در زمان بحران تعیین کرد. مطالعه حاضر به منظور تعیین شاخص ایمنی بیمارستان در زمان بحران در یکی از بیمارستان‌های وابسته به سازمان تأمین اجتماعی در شهر تهران انجام شده است. روش‌ها: این پژوهش از انواع پژوهش‌های کاربردی است که در انجام مراحل مختلف آن برحسب ضرورت از روش‌های کیفی و کمی استفاده شده است. بیمارستان مورد بررسی از 4 ساختمان تشکیل‌شده و جامعه پژوهش را واحدها، بخش‌ها و پرسنل بیمارستان تشکیل داده‌اند. در این پژوهش جهت گردآوری داده‌ها از روش‌های مشاهده، مصاحبه و چک‌‌لیست استاندارد «پاهو» (مطابق دستورالعمل WHO/PAHO) استفاده شد که به کمک آن شاخص ایمنی بیمارستان (در سه حیطه سازه‌ای، غیرسازه‌ای و عملکردی) و سطح خطرپذیری آن تعیین گردید. برای بررسی اعتبار محتوای صوری ابزار اندازه گیری، از اساتید صاحب‌نظر در زمینه مدیریت بیمارستان بهره گرفته شد. یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد که بیمارستان مذکور با توجه به شاخص‌های سه‌گانه با معدل 25/0 در گروه C قرار گرفته است و گروه C بیمارستان‌هایی هستند که در صورت وقوع بحران، ایمنی ساختار و ساکنین را تأمین نکرده و عملکرد معمول خود را نیز از دست می‌دهند. نتیجه‌گیری: با سنجش شاخص ایمنی بیمارستان و محاسبه میزان ایمنی آن در برابر بحران می‌توان تعیین نمود که یک بیمارستان تا چه اندازه می‌تواند در برابر یک بحران به حفظ ساختار و عملکرد خود بپردازد. به کمک این شاخص تصمیم‌گیران و سیاست‌گذاران قادر خواهند بود، اولویت انجام مداخلات مدیریتی و عمرانی در حیطه بهداشت و درمان را تعیین نمایند.